![](/media/lib/463/n-salmonella-b83f563bfb63f56312ceef90c697d7be.jpg)
W walce z salmonellą organizm korzysta z białka działającego jak detergent
19 lipca 2021, 10:14Uczeni z Yale University opisali, w jaki sposób białko APOL3 czyści organizm z bakterii. Podczas badań z wykorzystaniem m.in. salmonelli, wykazali, że białko rozpuszcza błonę komórkową bakterii. Już wcześniej było wiadomo, że komórki bronią się przed bakteriami atakując ich błony, jednak tutaj mamy do czynienia z pierwszym opisem antybakteryjnego działania podobnego do działania detergentu.
![](/media/lib/475/n-nadprzew-faac2501eb5dd83684cb99e07e86bafe.jpg)
Elektronowe czworaczki – nowy stan materii
19 października 2021, 13:41Podstawą nadprzewodnictwa jest łączenie się elektronów w pary. Rodzi się jednak pytanie, czy mogą wobec tego łączyć się też w czwórki. Profesor Egor Babaev przez niemal 20 lat szukał sposobu ma tworzenie nowego stanu materii, elektronowych czworaczków. Teraz w końcu mu się udało.
![](/media/lib/485/n-lustrowtorne-3c88f1dca67d20d2e51e596c3c5b0904.jpg)
Kolejny etap za nami. Teleskop Webba rozłożył zwierciadło wtórne
5 stycznia 2022, 17:00Teleskop Webba, znajdujący się niemal milion kilometrów od Ziemi, rozłożył zwierciadło wtórne. Operacja trwała bardzo krótko, szczególnie w porównaniu z wielodniowym, zakończonym sukcesem, rozwijaniem osłony termicznej czy przewidzianym równie długotrwałym rozkładaniem lustra głównego.
![](/media/lib/497/n-aparatura-7a4a8528583771661a5db74af70f2509.jpg)
PWr: poznając przyczyny zespołu suchego oka, będzie go można lepiej leczyć
25 marca 2022, 11:12Dr hab. inż. Dorota Szczęsna-Iskander z Politechniki Wrocławskiej zajmie się badaniem zjawisk zachodzących na powierzchni oka po chirurgii zaćmy i sprawdzeniem, jakie czynniki powodują jej wysychanie. Zastosuje przy tym nowe techniki pomiarowe i aparaturę. Projekt jest finansowany z programu Sonata Bis Narodowego Centrum Nauki. Specjalistka realizuje go we współpracy z Ośrodkiem Okulistyki Klinicznej Spektrum we Wrocławiu.
![](/media/lib/510/n-osmiornica-2aaefc7a09ff5f43395d8dec7f323357.jpg)
Za niezwykłą inteligencję ośmiornic mogą odpowiadać te same „skaczące geny”, co w ludzkim mózgu
9 lipca 2022, 09:17Ośmiornice to wyjątkowe stworzenia w świecie bezkręgowców. Wyróżniają się niezwykłą inteligencją i zdolnościami poznawczymi. Pod wieloma względami mają więcej wspólnego z kręgowcami niż bezkręgowcami. Zdolności ośmiornic od dawna fascynują naukowców. Teraz uczeni donoszą, że – być może – za część inteligencji tych zwierząt odpowiada pewne molekularne podobieństwo ich mózgów, do mózgów ludzi. Odkryli bowiem, że w mózgach dwóch gatunków ośmiornic aktywne są te same „skaczące geny” co w ludzkim mózgu.
![](/media/lib/524/n-timna-b5faac761dcdcd04cac09a6a6cb8feb5.jpg)
Ludzie niszczyli środowisko już 3000 lat temu. Do dzisiaj się ono nie odrodziło
25 października 2022, 10:58Ludzie niszczą ekosystem od czasów biblijnych, donoszą izraelscy naukowcy. Z ich badań wynika, że po zniszczeniach sprzed 3000 lat ekosystem Doliny Timna nie odrodził się do dnia dzisiejszego.
![](/media/lib/536/n-astrocyt-98a4038c513e652c87f4c8c3687ca758.jpg)
Dieta wysokokaloryczna może zmniejszać zdolność mózgu do kontroli ilości przyjmowanych kalorii
26 stycznia 2023, 14:04Badania na szczurach sugerują, że regularnie spożywanie diety wysokotłuszczowej lub wysokokalorycznej zaburza zdolność mózgu do regulowania ilości przyjmowanych kalorii. Naukowcy z Penn State College of Medicine dowodzą, że po krótkoterminowym żywieniu dietą wysokokaloryczną mózg adaptuje się do tej sytuacji i redukuje ilość spożywanego pokarmu, by zrównoważyć liczbę przyjmowanych kalorii. Jednak przy długoterminowym spożywaniu takiej diety mechanizm ten zostaje zaburzony.
![](/media/lib/550/n-cdms-f1f9c4cbc69ede5709d7e4b1104ef895.jpg)
Najczulsze na świecie wykrywacze ciemnej materii trafiły do miejsca przeznaczenia
22 maja 2023, 15:10Po 10 latach pionierskiej pracy naukowcy z amerykańskiego SLAC National Accelerator Laboratory ukończyli wykrywacze ciemnej materii SuperCDMS. Dwa pierwsze trafiły niedawno do SNOLAB w Ontario w Kanadzie. Będą one sercem systemu poszukującego dość lekkich cząstek ciemnej materii. Urządzenia mają rejestrować cząstki o masach od 1/2 do 10-krotności masy protonu. W tym zakresie będzie to najbardziej czuły na świecie wykrywacz ciemnej materii.
![](/media/lib/560/n-beton-7a6129bed5eea07534fdcfe923eabcd8.jpg)
Superkondensator z cementu i sadzy. Budynki będą mogły przechowywać energię w fundamentach?
25 sierpnia 2023, 12:52Cement i sadza, dwa materiały używane przez ludzkość od tysiącleci, mogą tworzyć podstawę nowoczesnych technologii. Ich odpowiednie połączenie pozwala bowiem na stworzenie... taniego systemu przechowywania energii. Wyobraźmy sobie budynek, w którego fundamentach przechowywana jest energia z umieszczonych na dachu paneli słonecznych, mówią naukowcy z MIT. To właśnie oni stworzyli nowy materiał, który w przyszłości może np. bezprzewodowo ładować samochód elektryczny poruszający się po drodze.
![](/media/lib/569/n-wodalod-7d2a172f2f7d7be816f55737155a6c58.jpg)
Woda zaskoczyła fizyków. Lód topi się znacznie poniżej temperatury topnienia
5 stycznia 2024, 13:40Fizyka potrafi zaskakiwać. A szczególnie zaskoczyć może tak powszechnie występujący i – wydawałoby się – prosty oraz dobrze poznany płyn, jak woda. W temperaturze pokojowej kostka lodu topi się na naszych oczach. Jednak okazuje się, że lód topnieje również znacznie poniżej temperatury zamarzania. Naukowcy z Argonne National Laboratory odkryli właśnie topnienie powierzchniowe lodu w temperaturach, w których nie spodziewano się, że takie zjawisko zachodzi.